De overname van EA door Saudi-Arabië in september, ter waarde van 55 miljard dollar, schokte bijna iedereen in de gamingindustrie. Het leek eerst een modern griezelsprookje met een gaminghoedje op: een gigantische geleende som geld, een dikke berg schulden, en één van de meest gehate game-uitgevers die in handen valt van private equity-investeerders en het Saudische Public Investment Fund (PIF).
Maar nu, nog geen half jaar later, is er een plot twist die zo mogelijk nog dramatischer is. Komt ie: het fonds dat de recordbrekende overname van EA deels financierde, lijkt nu opeens de geldkraan dicht te draaien na een serie riskante investeringen.
Daardoor gaat de vraag niet meer zozeer over wat EA’s nieuwe eigenaren met de uitgever van plan zijn, maar of de hele deal achteraf gezien überhaupt wel zo’n goed idee was. En voor een bedrijf dat straks 20 miljard dollar schuld heeft, heeft dit scenario op z’n zachtst gezegd niet echt de vibe waar investeerders blij van worden.
De EA-overname beloofde gouden bergen
De dramatische deal kwam onverwacht, maar leek in september nog enige mate van logica te hebben. Een investeerdersgroep onder leiding van Silver Lake, het Saudische PIF en Jared Kushners Affinity Partners klopte bij Electronic Arts aan met een bod van 55 miljard. EA zou van de beurs verdwijnen, aandeelhouders kregen een premie van zo’n 20–25%, en EA zelf nam 20 miljard dollar schuld op zich om de eindjes aan elkaar te knopen.
De deal zou EA’s grote live-service-hits, zoals FC (voorheen FIFA), Madden, Apex en Battlefield, bevrijden van de wisselvallige markten. Ondertussen kunnen de investeerders achter gesloten deuren rustig hun nieuwe melkkoetje vertroetelen.
Analisten noemden de deal de grootste overname met geleend geld in de geschiedenis van gaming, en zelfs een van de grootste ooit in welke sector dan ook. Tegelijk waren er veel zorgen over de cultuur binnen EA’s studio’s. De definitieve deal wordt ergens begin 2027 verwacht, tenzij toezichthouders roet in het eten gooien. Tot die tijd zit EA in een soort schemergebied: officieel is het nog zelfstandig, maar iedereen kijkt al naar de nieuwe eigenaren alsof de deal rond is. Zover is het echter dus nog niet.
PIF’s investeringsdrift loopt vast
De nieuwe wending in het verhaal is ontstaan door problemen bij het Public Investment Fund zelf. PIF pompt al jaren geld in gaming om de wereldwijde invloed van Saudi-Arabië te vergroten: een staaltje van politieke ‘soft power’-uitoefening.
Het PIF bezit al Savvy Games Group (Monopoly Go, Esports World Cup), heeft flinke aandelen in bedrijven als Nintendo, Capcom, Embracer en Take-Two – en toen was er dus die enorme deal met EA.
Maar vergis je niet: stukjes van de westerse gamingindustrie afsmikkelen is eigenlijk maar een sidequest voor het PIF. De echt geldverslindende projecten vind je in Saudi-Arabië zelf: megaprojecten als Neom en de beruchte Line-stad, een cruiselijn, een koffieketen en zelfs een elektrische-autostartup waarbij, niet helemaal verrassend, na jaren nog geen auto de fabriek is uitgereden.
Volgens de New York Times leveren die projecten weinig liquiditeit, maar wel financiële druk op. Daardoor waarschuwt PIF nu zijn partners dat de portefeuille onaangenaam leeg begint te raken.
Dat betekent dat nieuwe investeringen van de baan lijken en dat lopende investeringen minder geld krijgen. Veel van het PIF-kapitaal zit bovendien vast in projecten die lastig te verkopen zijn. Officieel beweert het PIF dat het nog steeds zo’n 60 miljard dollar aan contant geld heeft, maar insiders zeggen dat de bodem van het fonds al in zicht is.
Het lijkt er nu op dat het fonds zich gaat concentreren op veiligere investeringen zoals aandelen en obligaties, en dat het de extravagante prestigeprojecten even voor wat ze zijn. De EA-overname zit al in de pijplijn, dus die gaat waarschijnlijk gewoon door. Maar dat is zeker niet per se goed nieuws.
Wat betekent dit allemaal voor EA?
Dit nieuws betekent waarschijnlijk niet dat EA, terugkerend winnaar van de ‘Slechtste Bedrijf van het Jaar-Award’, morgen omvalt. Maar het kan wel slepende, pijnlijke en misschien zelfs fatale gevolgen hebben. Dit zijn drie mogelijke scenario’s:
- De overname gaat door, maar van “business as usual” komt niks terecht. In plaats daarvan volgen er jaren van reorganisaties, het cynisch uitmelken van oude gamefranchises en ontslagronde na ontslagronde.
- Toezichthouders schrikken van alle onrust rond PIF’s financiën en buitenlandse invloed, waardoor ze zware voorwaarden aan de deal plakken of die eindeloos vertragen.
- Het echte rampenscenario: als PIF’s geldproblemen in de toekomst blijven bestaan of nog erger worden, kan de groep beslissen om delen van EA te verkopen, of om het bedrijf op te knippen.
Hoe de situatie ook voor EA uitpakt, heel feestelijk klinkt het allemaal niet voor gamers. Je kunt verwachten dat de focus van de uitgever nóg meer gaat verschuiven naar lucratieve sportgames en shooters en naar zielloze live-service-titels. Spellen met weinig risico en weinig creativiteit dus.
De pijnlijke waarheid is, dat EA met de deal een pion is geworden in een veel groter financieel experiment dat eigenlijk maar weinig met games te maken heeft. En alles met Saudi-Arabië’s pogingen om zich via gigantische prestigeprojecten en dure investeringen een belangrijke positie op het wereldtoneel te verschaffen.
