Nieuw onderzoek: bordspellen kunnen dementie tegengaan – maar geldt dat voor alle soorten spellen?

Nieuw onderzoek bordspellen kunnen dementie tegengaan – maar geldt dat voor alle soorten spellen

Er wordt al lang gespeculeerd over hoe bepaalde activiteiten, zoals puzzels of specifieke soorten bordspellen, de effectiviteit van de hersenen zouden kunnen verbeteren. Dergelijke studies waren vaak niet-doorslaggevend, maar nieuw onderzoek suggereert dat sommige bordspellen daadwerkelijk gunstig kunnen zijn voor dementiepatiënten. 

Dit is onderzoek dat in de loop der jaren meerdere keren is uitgevoerd, waarbij de studies vaak meerdere jaren in beslag moesten nemen om adequate resultaten te verkrijgen. Mocht dit echter waar zijn, dan zou dit nog een reden kunnen zijn om je bezig te houden met een hobby die in de jaren 2020 aan populariteit heeft gewonnen.

Bordspellen voor dementiepatiënten

Een meta-analyse van bordspellen bij dementie — een vorm van onderzoek die conclusies trekt uit grote hoeveelheden bestaand onderzoek — concludeerde dat traditionele bordspellen de cognitieve achteruitgang bij oudere proefpersonen kunnen helpen vertragen. 

Het is echter belangrijk om te beseffen dat dit waarschijnlijk wordt beïnvloed door andere omstandigheden, zoals bestaande biologische en genetische factoren bij de proefpersoon.

Welke soorten spellen zijn het meest effectief in de strijd tegen dementie?

Het onderzoek toonde ook aan dat er verschillende niveaus van effectiviteit zijn, afhankelijk van het type spel dat wordt gespeeld.

Dit is logisch als je bedenkt dat sommige soorten bordspellen mentaal uitdagender zijn dan andere – of totaal verschillende functies van de hersenen gebruiken, zoals spellen die gebaseerd zijn op reflexen versus spellen die gebaseerd zijn op strategie. 

schaken

In de betreffende studie wordt herhaaldelijk de term ‘traditionele bordspellen’ gebruikt, wat duidt op meer gevestigde spellen zoals schaken, omdat deze waarschijnlijk bekender zijn bij een bredere groep en daardoor vaker worden gespeeld. Dat modernere voorbeelden niet zijn getest, betekent echter niet dat ze geen voordelen kunnen bieden.

Andere potentiële voordelen

Veel mensen beginnen met bordspellen omdat het voelt als een manier om een pauze te nemen van schermen, of om tijd met vrienden door te brengen zonder veel geld uit te geven. Bordspelcafés zoals Chance & Counters zijn duidelijk populair in de delen van het Verenigd Koninkrijk waar ze gevestigd zijn. 

Daarnaast werd eerder al gedacht dat puzzels bepaalde elementen van het mentaal functioneren, zoals het kortetermijngeheugen en het probleemoplossend vermogen, kunnen verbeteren.

Met de huidige Amerikaanse tarievensituatie voor bordspellen, merken velen echter dat de toegang tot nieuwe spellen wordt beperkt en dat ontwikkelaars moeite hebben om de grenzen te verleggen. Voor een industrie die mogelijk een echt positief effect heeft op het mentale welzijn van mensen, is het zorgwekkend om te zien dat de sector het zwaar heeft.

Jasper Groenewoud is een gedreven gaming-journalist met een achtergrond in Game Design & Development aan de HKU in Utrecht. Sinds zijn afstuderen in 2018 heeft hij zich volledig gestort op het analyseren en recenseren van videogames, van indie-pareltjes tot AAA-blockbusters. Met een scherp oog voor gameplay-mechanica, level design en storytelling weet Jasper de essentie van een game perfect te vangen. Hij specialiseert zich in RPG's, action-adventures en competitive multiplayer games, waarbij hij niet alleen kijkt naar de entertainmentwaarde, maar ook naar technische aspecten zoals performance, graphics engines en netcode-optimalisatie. Zijn ervaring als voormalig QA-tester bij een Nederlandse game studio geeft hem uniek inzicht in de ontwikkelingsprocessen achter games. Jasper's recensies kenmerken zich door diepgaande analyses, eerlijke kritiek en een passie voor het medium. Hij volgt de industrie op de voet, van E3-aankondigingen tot indie showcases, en deelt graag zijn kennis over gaming hardware, upcoming releases en industry trends. In zijn vrije tijd is hij actief in de speedrun-community, waar hij vooral Dark Souls-games onder handen neemt, en streamt hij regelmatig op Twitch waar hij nieuwe releases verkent met zijn community.